De Feestdagen - Reisverslag uit Katesh, Tanzania van Nina Roos - WaarBenJij.nu De Feestdagen - Reisverslag uit Katesh, Tanzania van Nina Roos - WaarBenJij.nu

De Feestdagen

Blijf op de hoogte en volg Nina

19 Januari 2014 | Tanzania, Katesh

De weken in Haydom vliegen voorbij, zeker nu we wat meer gewend zijn. Verdelen doen we ons ook niet. Met boodschappen doen op de markt en in één van de vele kleine winkeltjes (met allemaal dezelfde producten), koken, huis schoonhouden en in het ziekenhuis werken, gaat de tijd snel voorbij.

Daarnaast maken we regelmatig leuke uitstapjes. Zo gingen we het tweede weekend met de troep Nederlandse co’s een bezoek brengen aan een inheemse stam die nog net zo leeft als tientallen jaren geleden. Deze stam heet de Hadzabe. We gingen in landcruiser erheen, wat niet altijd een goed begaanbare weg was, vandaar de 4wheeldrive. Verder hadden we een Hadzabe gids mee. Het was ongeveer 2 tot 3 uur rijden naar deze stam, waarbij het moeilijkste is om ze te lokaliseren. Want deze stam verplaatst zich regelmatig.

Na een tijdje gereden te hebben, kwamen we inderdaad een grote groep kinderen en een oudere vrouw tegen. Hadzabe. Helaas was de rest van de stam niet aanwezig i.v.m. het overlijden van één van hun mensen. Maar wij werden wel van harte uitgenodigd om hun mooi gevlochten hut te bekijken. Daarnaast gingen de oudste kinderen en de oudere vrouw op zoek naar roots in een redelijk onherbergzaam gebied. Ongemakkelijk maar gebiologeerd stonden wij te kijken hoe zij hun basisvoedsel uit de grond toverden. Daarna lieten ze zien hoe zij maispap en vuur maakten. Uiteraard deden ze dit niet voor niets, in return kreeg de stam een grote zak met maismeel, een zak zout en een groot aantal plastic flessen gevuld met kraanwater (maar altijd schoner dan het water dat zij moeten drinken uit het plaatselijke beekje).

Langzaamaan raakten we bekend met het dorp Haydom en diens omgeving. Het was een mooie wandeling naar Mount Haydom en een kleine klim om daar zonsondergang te zien. En als het al donker was (stipt om 7 uur ’s avonds ging het licht uit, om rond 6 uur ’s ochtends weer tevoorschijn te komen), was de air strip de ideale plek om de prachtige sterrenhemel of volle maan te zien.
Daarnaast hadden we een goede eettent gevonden in Haydom, genaamd Mama Namaan (naar de kokkin). Hier konden we hele lekkere samosa’s eten. En natuurlijk het standaard eten: wali (rijst), chipsi (patat), vegetables, vleesprutje. Met als toetje vers fruit en wafels. Een godenmaaltijd. Heerlijk. Op dezelfde plek, bij Mama Namaan, was ook een pooltafel aanwezig die altijd werd gebruikt. Hier hebben we heel wat avonden besteed met bier drinken en pool kijken respectievelijk spelen.

Een aantal dingen konden we zelfs in Haydom, die de beschrijving “the middle of nowhere” eer aandoet, niet aan ons voorbij laten gezien. De commotie rondom het overlijden van Mandela werd uiteraard uitgebreid besproken. En als traditie in ons kikkerlandje, konden we de verjaardag van Sinterklaar niet overslaan. De meeste (slimme) Nederlanders hadden een zak pepernoten meegesmokkeld uit Nederland. En die op een goede plek verstopt om met smart te wachten op de dag dat die zak aangebroken mag worden: 5 december. Er blijken wel vaker Nederlanders naar Haydom te komen, want er was een heus sinterklaaspak aanwezig. In Haydom. Daar moesten we natuurlijk gebruik van maken. En om de discussie in Nederland over zwarte en witte pieten nieuw leven in te blazen, werd onze meest getinte co (half Surinaams, half Nederlands) verkleed als sinterklaas. Inclusief witte baard. De staf werd gauw geïmproviseerd met een bezem uit een van de huizen. Een van de andere Nederlandse co’s had zelfs taai taai gebakken, wat goed gelukt was. Na een tijdje genoten te hebben van al dat lekkere snoepgoed uit Nederland …uh Spanje, werd het tijd om een rondje te lopen over het ziekenhuis terrein. We brachten een bezoekje aan de Nederlandse tropenarts en haar man, die gelukkig heel braaf waren geweest dit jaar. En aan het Noorse echtpaar kinderartsen, voor wie we een aantal liedjes zongen. Ze konden er niets van begrijpen, maar vonden het wel heel mooi. Vooral omdat we een klein zakje pepernoten en snoepgoed voor hun jonge kinderen hadden meegenomen. Een mooie traditie, al hebben we ons maar niet afgevraagd wat Tanzanianen van deze hele vertoning zouden vinden. Waarschijnlijk zouden ze het niet begrijpen. Gelukkig was het al donker.

Rond halverwege december begon het wat onrustig te worden in onze groep van Nederlandse co’s: iedereen vertrok, behalve wij drietjes. Stel je namelijk voor: kerst en Nieuwjaar vieren in Haydom. Nee, voor de meeste expats was dat een raar idee en zij vertrokken naar Zanzibar respectievelijk thuis. Wij vonden dat we kerst volgend jaar wel weer thuis kunnen vieren, maar hoe zou het in Haydom gaan?

Een week voor kerst werd er een spannende mededeling gedaan tijdens de morning meeting van alle artsen. Zoals iedereen wist, kwam kerst er snel aan, wat uiteraard gevierd moet worden. Of iedereen alvast zijn stem kan smeren? Verdere informatie zou nog volgen. Althans dat was de bedoeling. Op het moment dat wij dachten dat men kerst en de voorbereiding al was vergeten, kwam een nieuwe spannende mededeling. Tijdens de morning meeting op de dag voor Christmas eve werd het lied uitgedeeld. Geschreven en gecomponeerd door een van de Tanzaniaanse artsen, genaamd Zacharias. Dit lied zouden wij opvoeren tijdens de speciale kerstbijeenkomst in de kerk de volgende dag. In het Swahili. Uiteraard.
Met verbazingwekkende overgave en ernst werden wij door Zacharias door het lied geleid, geïnstrueerd en aangestuurd. Oefenen, oefenen, oefenen. Helaas hadden we te weinig tijd ’s ochtends en zouden we de volgende dag tijdens/na radiologie meeting verder oefenen.

Dezelfde dag heb ik het lied laten vertalen door één van de midwifes in Labour ward. Zij vond het lied prachtig. Het gaat over engelen en herder die de boodschap over de wereld brengen dat de heer Jezus is geboren. Heerlijk religieus, zoals dat hoort in een Luthers ziekenhuis.

Een dag in een Tanzaniaans ziekenhuis blijft altijd spannend, je weet nooit wat je aantreft. Zo ook op de maternity ward op 24 december. Helaas kon ik hierdoor niet bij de radiology meeting zijn. Blijkbaar heb ik heel wat gemist, want alle artsen, interns en co’s hebben ruim een uur geoefend. Niet alleen met zingen, nee, dat zou saai zijn, de danspasjes moesten ook ingestudeerd worden. In de library, die niet echt gemaakt is om dit soort activiteiten van ruimte te voorzien, werd druk gedanst. Gelukkig heb ik de foto’s gezien die Yolanda had gemaakt.

En dan was het eindelijk zover: kerst sala begon rond een uur of 12 ’s middags. Er bestond een heus programma voor deze middag, maar gelukkig hield niemand zich hieraan. Er waren wel twee dominees, die om de beurt, in Swahili respectievelijk Engels, preekten. Daarnaast was er een echte zanger die de boel opvrolijkten met uptempo liedjes waarbij iedereen opstond om mee te zingen en dansen. Sommige mensen gingen spontaan los op de muziek.

Verder hadden een aantal afdelingen een klein optreden voorbereid: maternity ward, Lena (paediatrics) ward, radiologie en de madaktari (artsen). Elke groep werd even enthousiast toegejuicht. Al moet eerlijkheidshalve gezegd worden dat de mensen van Lena ward echt heel goed waren, met gladde en synchroon uitgevoerde danspasjes (waaronder de moonwalk!). Dit deed ons, madaktari, toch wel even doen slikken. En wij, westerse madaktari, raakten redelijk in paniek. Zeker toen we buiten voor de kerk ons moesten opstellen in twee rijen en er toch wel verdacht veel wazungu (waaronder ik) in de voorste rij stonden. Terwijl zingen in het Swahili niet bepaald onze specialiteit is. Gelukkig hielden de Tanzaniaanse artsen en interns hun hoofd koel (en lachten ons waarschijnlijk diep van binnen uit) onder leiding van arts en dirigent Zacharias.

Uiteindelijk was het zover en liepen we zingen en swingend de kerk binnen. Onder groot gejuich, dat wel. Hoe groot is de kans dat je zingende en swingende wazungu madaktari ziet? Niet heel groot kan ik je vertellen. Maar misschien wel iets groter na deze leuke ervaring. De goed gevulde kerk klapte enthousiast mee en wij zongen uit volle borst. Zelfs de assistant medical doctor (in driedelig pak!) schoof aan om mee te zingen en dansen. En gauw was het lied afgelopen en liep de groep witte jassen al zingend (en zeker swingend) weer de kerk uit. Een mooie ervaring om niet te vergeten.

Nu hadden wij ons plicht gedaan, maar de dienst was nog lang niet afgelopen. Een groep basisschoolkinderen zong een nummer en twee medewerkers van de radiologie afdeling (waaronder de Engelse radiologe) zouden een sketch opvoeren, maar dit laatste werd om mysterieuze redenen gecanceld. Tussendoor kwam de Kerstman even langs om een heleboel handen te schudden. En intern msangi vond het tijd om één van zijn eigen nummers voor het grote publiek te zingen. Wat waanzinnig goed werd ontvangen door het publiek. Na afloop doopte msangi zichzelf om tot superstar of Haydom. En werd het tijd om lekker een cola te drinken in de canteen om zijn zeer geslaagde optreden te vieren.

’s Avonds waren alle expats uitgenodigd om in het guesthouse een speciaal kerstdiner te nuttigen. Een mix van Noren, Nederlanders en Engelsen. Jong en oud. De keuken had goed z’n best gedaan en we hadden een luxe hoofdgerecht met Zweedse gehaktballetjes, varkensvlees (met cranberry saus), aardappels en de gangbare groentes (kool en wortels). Hierna het nagerecht bestaande uit een gigantische kom rijstepap. Schijnbaar is het een Noorse traditie om op kerstavond in grote kom rijstepap een amandel te verstoppen. Diegene die de amandel vindt, krijgt een cadeautje. De Noorse medical director (en oud psychiater) vond de amandel en kreeg een reep heerlijke Noorse chocola die hij al te graag deelde met de groep. We hadden heerlijk gegeten en dachten dat we klaar waren. Maar niets was minder waar: er volgden een grote schaal met minstens 7 verschillende soorten koekjes, twee taarten en een schaal met ander lekkers. Alles natuurlijk zelf- en versgebakken. Schijnbaar was dit ook onderdeel van de Noorse kersttraditie. Een vreemde gewaarwording om midden in Afrika zo’n overvloed aan eten te hebben. Maar we hebben ervan genoten.

Op eerste kerstdag deden we het rustig aan. En waren, zoals thuis, vrijwel de hele dag bezig met voedsel voorbereiden, koken en opeten, om tussendoor een spelletje te doen. We hadden via de groothandel in Arusha (de grote stad in de buurt) humus, olijven en (voor het avondeten) zalm besteld. Yolanda maakte pita broodjes. En we hebben zelfs ergens in het dorp rode wijn kunnen vinden (helaas nauwelijks te drinken, zo zoet…). Wederom een zeer geslaagd kerstdiner. Daarna gingen we wat drinken met enkele interns in één van de bars in Haydom village.
Tweede kerstdag, boxing day, was overigens weer een gewone werkdag hier in Haydom. Al werd morning meeting wel even overgeslagen.

De laatste dagen van 2013 vliegen voorbij. Ondertussen reizen we af naar het stadje Katesh vlak in de buurt. Om een berg, Mount Hanang, even in één dag te beklimmen. Samen met onze vrienden uit Bukoba. Gelukkig is de berg maar ongeveer 3700 meter hoog. En beginnen we al op 1800 meter te wandelen en klimmen. Kort gezegd, het uitzicht was prachtig en ik heb 13 uur wandelen/klimmen overleefd.

Met z’n vijven reisden we terug naar Haydom om het nieuwe jaar in te luiden. Op 31 december hadden we zelfs zo’n uitzonderlijk goede internetverbinding dat we een groot deel van de top 2000 hebben meegekregen. Ook bakten we oliebollen, die heel goed gelukt waren (al zeggen we het zelf). ’s Avonds, na het avondeten, waren we uitgenodigd om naar het oud- en nieuw feest van de interns te komen. Eenmaal daar aangekomen, was het feest al in volle gang. Althans er werd vrolijke Tanzaniaanse muziek gedraaid, en er lag een geit (in stukjes) op de barbecue. Maar al gauw gingen vele mensen dansen. Iedereen vond het erg leuk dat we nog twee vrienden hadden meegebracht. Daarna kregen we een spoedcursus Tanzaniaans dansen, in rijen. Waarbij de moeilijkheid het plotseling draaien en verandering van dansrichting waren. Grappig om iedereen, die je normaal gesproken in officiële kleding in het ziekenhuis tegenkomt, nu in zo’n ontspannen toestand te treffen. Al heel gauw naderde middernacht, en begon het aftellen. In het Engels voor het gemak. Daarna iedereen gefeliciteerd en meteen een verjaardagslied (in het Nederlands!) gezonden voor één van de interns die jarig bleek te zijn op 1 januari. Hierna zetten we het feest door in de plaatselijke disco, om het begin van 2014 goed te vieren...

Reageer op dit reisverslag

Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley

Verslag uit: Tanzania, Katesh

Tropengeneeskunde

coschappen in het Haydom Lutheran Hospital

Recente Reisverslagen:

19 Januari 2014

De Feestdagen

05 Januari 2014

Haydom Lutheran Hospital

22 December 2013

The road to Haydom

20 December 2013

Bukoba

01 December 2013

De Busreis
Nina

Actief sinds 21 Feb. 2011
Verslag gelezen: 1538
Totaal aantal bezoekers 14067

Voorgaande reizen:

07 November 2013 - 12 Januari 2014

Tropengeneeskunde

27 Februari 2011 - 22 Juli 2011

Onderzoek in Adelaide

Landen bezocht: