De Busreis

De bussen in Tanzania zijn voor de locals de betaalbare vorm van vervoer. Vaak moeten er grote afstanden worden afgelegd en ben je vele uren onderweg. De meeste bussen voor lange afstanden, de express bussen, vertrekken om 6 uur ’s ochtends. Zo ook onze bus.

Met alle backpacks en andere bagage vonden we het wijs om nu een taxi naar het busstation te nemen. Om 5 uur ’s ochtends. De taxichauffeur wilde ons voor de (spreekwoordelijke) deur van het busstation afzetten, maar we kwamen (weer) in een file terecht vlak voor het busstation. Dus te voet verder. In de dagelijkse chaos van vele bepakte mensen op weg naar hun bus. Busstation is een onwerkelijk mooie benaming voor deze plek, het komt in elk geval overeen met de functie van deze plek. Het busstation bestond uit een groot kaal veld met overal willekeurig geparkeerde bussen. De bussen stonden her en der wel in een net rijtje naast elkaar, maar deze rijen liepen weer kriskras over het veld. Naast de passagiers waren er ongeveer net zoveel verkopers, die functionele (water, brood, limonade) en iets minder functionele waren (aftershave, parfum – al hoewel, misschien wel handig na 8 uur in dezelfde bus te vertoeven… maar een jerrycan zonnebloemolie?) verkochten. Nu hoefden wij alleen in het pikkedonker, in de chaos van vele reizigers en verkopers, tussen random geparkeerde bussen, onze bus te vinden. In een dergelijke situatie is het eigenlijk wel een pluspunt om zo op te vallen als drie blanken met gigantische backpacks tussen de donkere Afrikanen. Om de haverklap kwam er iemand naar ons toe om te vragen waar we heen wilden gaan (of we nog tickets nodig hadden: nee, gelukkig niet). Bij het horen van de naam Bukoba werd naar achteren gewezen, we moesten verder doorlopen tussen de rijen bussen. En zo waar, na het passeren van een kleine 50 bussen, werd er bevestigd geknikt bij onze vragende “Bukoba?”. Onze backpacks werden al gauw in het bagage compartiment gestopt. En-passant probeerde een Tanzaniaan die ons “hielp” de backpacks in de bus op te bergen ons extra geld te laten betalen, omdat onze backpacks zogenaamd te zwaar zouden zijn. Opeens konden we geen swahilli meer verstaan.. en droop deze man af.

We hadden vaste zitplaatsen. Aan de linkerkant had je rijen van twee stoelen, aan de rechterkant drie stoelen.

Hoe lang we precies in de bus moesten zitten, was ons vooraf niet helemaal duidelijk. Achteraf was deze gebrek aan informatie niet helemaal ongewenst. Het werden er namelijk 30 lange, lange uren. In dezelfde bus. De eerste 6 uren gingen snel voorbij. Genoeg te zien en over te verwonderen. Na een paar uur (en enkele files) waren we uit het urban gebied en gingen we op weg naar Dodoma, de hoofdstad van Tanzania.

Dodoma ligt in een vrij droog en vlak gebied. Het was fijn dat we in de lonely planet konden lezen dat dit de hoofdstad van Tanzania is, want niets in Dodoma geeft daar enig aanleiding toe. Uiteraard stopten we alleen bij het “busstation” (oftewel groot veld met vele verkopers) en gingen we de niet de stad in. Maar vergeleken met Dar zag Dodoma er wat karig en klein uit. Misschien dat de centrale ligging van Dodoma de reden was om het tot hoofdstad om te dopen (een andere reden kunnen wij namelijk niet verzinnen). Afijn, we waren toch maar mooi even in de hoofdstad van Tanzania geweest. Met één stop per 5 uur gingen we best redelijk snel op weg. En als we de raampjes van de bus op een kier deden, zodat onze boeken (en vooral de pagina’s) niet wegbliezen dan konden we wat lezen in de bus.

Overigens gelden dezelfde verkeersregels buiten de stad. Inhalen is hamna shida (geen probleem) - ook al komt er een tegenligger aan – gewoon blijven toeteren en het gaspedaal stevig indrukken. Dan gaat de tegenligger vanzelf wat langzamer rijden. Voorin zitten in de bus, en getuige zijn van deze lichtelijk angstaanjagende acties, is dus niet aan te raden.

Rond een uur of vijf ’s middags stopten we in het stadje Singida. Deze stad zouden we op onze terugweg (op de weg naar Haydom) ook kruizen. Na een korte stop ging onze bus gauw weer verder. Om 7 uur ’s avonds wordt het plotsklaps donker in Tanzania – al ziet de buschauffeur daar geen reden in om zijn rijstijl iets aan te passen. Door weinig te drinken en te leven op koekjes, brood, chips en onderweg gekochte mango’s, kwamen we redelijk de dag door.

Tot ongeveer 10 uur ’s avonds. Toen besloot de buschauffeur te stoppen in het plaatsje Kahama. En niet meer verder te rijden. Althans voor de nacht dan, om 6 uur de volgende dag ging hij weer verder. Dat was toch minder goed nieuws. Dus gingen we eerst even wat chipsi majai eten. Omelet met patat. Het is echt lekkerder dan het klinkt. Of misschien kwam dat door de lange zit en het karige eten onderweg… ’s avonds en ’s nachts is het trouwens vrij druk op straat. Grilroosters en bakplaten worden buiten op straat gezet, zodat vlees, chipsi majai en rijst klaar gemaakt kunnen worden. Daarnaast hangen veel mensen gewoon rond deze eettentjes om zo nodig te helpen. En staan taxi’s en motorrijders (als goedkopere vorm van taxi) klaar om mensen te vervoeren naar waar dan ook. Al met al best gezellig.

Rond een uur of één ’s nachts hebben we ons plekje in de bus maar opgezocht. Al rijdend komt er door de open raampjes wat frisse lucht naar binnen, als vorm van ventilatie. Stilstaand niet. Dat plus het aroma van een kleine 50 mensen die in Afrika al meer dan 12 uur in één bus zitten, creëren op z’n zachts gezegd niet de beste slaapomstandigheden. Met wat spelletjes en af en toe een hazenslaapje hebben we ons toch door de nacht geworsteld. Wat konden we anders… Toen de bus eindelijk vertrok rond 6 uur waren we zo blij dat we al gauw alle drie in slaap vielen dankzij het vertrouwde ritme van de rijdende bus (en betere ventilatie).

Langzaamaan werd het landschap groen, bosrijk en heuvelig. En uiteindelijk kwam Lake Victoria in zicht. Het grootste meer van Afrika. Althans nu zagen we een klein gedeelte ervan. Met dit prachtige landschap op ons netvlies, bereikten we omstreeks 1 uur ’s middags Bukoba. We rekenden uit dat we ongeveer 30 uur in de bus hebben gezeten. Een waanzinnige busrit. Maar die we op slag vergaten op het moment dat we uitstapten in Bukoba.